Hối phiếu là một trong những phương thức thanh toán được sử dụng nhiều nhất hiện nay trong thanh toán quốc tế. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ Bill of Exchange là gì và cách phân loại chúng cơ bản.
Bill of Exchange là gì?
Bill of Exchange (hối phiếu) là một tờ giấy mệnh lệnh yêu cầu trả tiền vô điều kiện. Tờ lệnh này được một người ký phát cho một người khác. Lệnh yêu cầu người này trả ngay một số tiền nhất định cho người đó hoặc vào một thời điểm trong tương lai. Đối tượng trả được quy định trên hối phiếu hoặc trả trực tiếp cho người đang giữ hối phiếu đó.
Trong các hoạt động xuất nhập khẩu, bên xuất khẩu sẽ là người làm ra hối phiếu này để yêu cầu thanh toán từ bên nhập khẩu. Hối phiếu có thể quy định việc trả ngay hay trả chậm.
Các bên tham gia phát hành hối phiếu
Việc phát hành hối phiếu đòi hỏi có sự tham gia của các bên sau đây:
Người ký phát(drawer): Người lập và ký phát hành hối phiếu. Thường là nhà xuất khẩu hay chủ nợ.
Người bị ký phát (drawee): Là người có nghĩa vụ thanh toán số tiền ghi trên hối phiếu. Thường là nhà nhập khẩu hoặc bên thiếu nợ.
Người thụ hưởng (beneficiary): Người sở hữu hối phiếu, có quyền được nhận số tiền thanh toán. Người thụ hưởng thường là chủ nợ hoặc người được chủ nợ cho phép nhận tiền thụ hưởng.
Người chấp nhận(acceptor): Người bị ký phát sau khi ký chấp nhận hối phiếu. Đây thường là bên thiếu nợ, nhà nhập khẩu. Khi ký chấp nhận lên hối phiếu nghĩa là đã chấp nhận việc thanh toán theo kỳ hạn được quy định.
Người chuyển nhượng (endorser hay assignor): Người chuyển quyền hưởng lợi hối phiếu cho người khác bằng cách trao tay hay bằng thủ tục ký hậu.
Người cầm hối phiếu (holder hay bearer): Người có quyền nhận hối phiếu khi sau khi tiền được thanh toán thành công.
Đặc điểm của hối phiếu
Bill of Exchange mang bản chất là một phương tiện thanh toán quốc tế nên chịu sự tác động và điều chỉnh của pháp luật quốc tế. Trong đó, ảnh hưởng lớn nhất là Công ước quốc tế Giownevow về hối phiếu năm 1930.
Ngoài ra, hối phiếu còn mang những đặc tính trừu tượng và tính bắt buộc phải thanh toán tiền vô điều kiện.
Thanh toán với hối phiếu
Phân loại hối phiếu
Có nhiều cách khác nhau để phân loại hối phiếu. Trên thế giới, người ta phân loại hối phiếu dựa theo nhiều tiêu chuẩn. Sau đây là một số tiêu chuẩn https://toptradingforex.com/ thấy được áp dụng nhiều nhất:
Thời hạn thanh toán
Dựa vào thời hạn thanh toán, chúng ta có thể phân hối phiếu thành hai loại là:
Hối phiếu trả ngay: Đây là loại hối phiếu mà người nhận bắt buộc phải thay toán ngay khi nhìn thấy. Người nhận không có bất kỳ quyền nào để từ chối hoặc trì hoãn thanh toán.
Hối phiếu có kỳ hạn: Người trả tiền có nghĩa vụ ký chấp nhận trả tiền trên hối phiếu đó. Việc trả tiền được thực hiện ở một thời điểm được quy định trên hối phiếu.
Chứng từ hàng hóa đi kèm
Dựa theo loại chứng từ được đính kèm với Bill of Exchange mà được phân thành 2 loại sau:
Hối phiếu trơn (Clean bill of Exchange): Hối phiếu được phát hành mà không kèm thêm bất kỳ chứng từ nào khác. Loại hối phiếu này thường được dùng để thanh toán phí bảo hiểm, tiền phạt, tiền bồi thường,...
Hối phiếu kèm chứng từ: Hối phiếu được phát hành có kèm theo một bộ chứng từ hàng hóa. Các bộ chứng từ này không được tách rời nhau. Hối phiếu chỉ có hiệu lực khi có đầy đủ bộ chứng từ.
Tính chuyển nhượng
Căn cứ vào tính chuyển nhượng mà hối phiếu được chia thành 3 loại:
Hối phiếu đích danh: Quy định rõ tên người thụ hưởng, không ghi điều khoản trả theo lệnh. Loại hối phiếu này không thể chuyển nhượng.
Hối phiếu vô danh: Không ghi tên người thụ hưởng, thay vào đó là cụm từ "trả cho người cầm hối phiếu". Người nắm giữ hối phiếu sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi theo điều khoản.
Hối phiếu theo lệnh: Thanh toán theo lệnh của người thụ hưởng. Đối tượng chuyển nhượng sẽ được ký ở mặt sau.
Chủ thể lập hối phiếu
Hối phiếu còn có thể được phân loại dựa trên đối tượng lập ra:
Hối phiếu thương mại (Commercial bill): Loại hối phiếu do bên xuất khẩu lập.
Hối phiếu ngân hàng (Banker's bill): Do ngân hàng lập, yêu cầu ngân hàng của mình trả tiền cho người được hưởng hối phiếu.
Trên đây là kiến thức cơ bản về hối phiếu và cách phân loại chúng.